Замкі Беларусі захоўваюць у сабе шматвяковую гісторыю нашай краіны і прыцягваюць турыстаў, вандроўцаў і прыхільнікаў даўніны са ўсяго міру. Вядома, у сувязі з нашым тэрытарыяльным размяшчэннем, мноства манументальных збудаванняў падобнага кшталту былі знішчаны або моцна пашкоджаны. Але разам з тым, яшчэ захавалася немалая колькасць замкаў і палацаў у Беларусі, якія заслугоўваюць увагі, бо гэта знакавыя, унікальныя пабудовы, якія хаваюць у сабе мноства таямніц і загадак.
Наш топ замкаў і палацаў Беларусі:
Мірскі замак
Мірскі замак ці замак Іллінічаў і Радзівілаў можна па праве назваць адной з галоўных славутасцяў Беларусі. Гэта добра захаваны і максымальна адноўлены прыклад беларускага дойлідства.
Будаўніцтва змаку пачалося яшчэ ў 16 стагоддзі. У гэты час былі ўзведзены прыгонны роў, сцены, вежы. Затым ужо пры Радзівілах, у 17 стагоддзі, прыступілі да ўзвядзення самага палацавага комплексу. На працягу многіх стагоддзяў у сценах замка жылі вядомыя сем'і Іллінічаў, Радзівілаў, Вітгенштэйнаў і Святаполк-Мірскіх. Апошнія ўладальнікі правялі поўную рэканструкцыю сваіх уладанняў. Яны нават спрабавалі аднавіць старыя муры замка. У час Другой сусветнай вайны тут знаходзілася яўрэйскае гета.
Цяпер на тэрыторыю замка свабодны доступ, аб'ект цалкам адноўлены і любы ахвочы можа купіць уваходны білет для агляду экспазіцыі.
Дзе знаходзіцца: пасёлак Мір, Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць.
Калі пабудаваны: пачатак 16 стагоддзя, аднак было шмат перабудоў.
Экскурсіі: можна ўзяць онлайн, альбо скарыстацца паслугамі гідаў на тэрыторыі комплексу.
Варыянты начлегу: у Міры ёсць гасцініца "Мірскі пасад" з нядрэннымі нумарамі, у цэнтральнай частцы пасёлка, цана пачынаецца ад 44 $ (праверыць актуальнасць). Таксама ў вас ёсць магчымасць заначаваць у самім замку, нумары рэдка бываюць вольныя, але затое вам гарантаваны незвычайныя эмоцыі.
Нясвіжскі палац
Яшчэ адзін з самых знакамітых палацаў у Беларусі - Нясвіжскі. Уяўляе сабой найпрыгажэйшы палацава-паркавы комплекс, які быў рэзідэнцыяй роду Радзівілаў.
Узведзены па загадзе Радзівіла Сіроткі пад кіраўніцтвам італьянскага архітэктара Джавані Бернардоні.
Вядома, за сваю доўгую гісторыю старадаўні замак не раз разбураўся і перабудоўваўся. Яго неаднаразова аднаўлялі, не дазваляючы гэтаму цудоўнаму месцу доўга знаходзіцца ў запусценні і разрусе. З цягам часу ў Нясвіжскім палацы змяшаліся многія архітэктурныя стылі: барока, рэнесансу, неакласіцызму і мадэрну.
Сёння любы ахвочы можа наведаць палац, арсенал, галерэі, у якіх праводзяцца разнастайныя выставы, прагуляцца па паркам, велічным сценам і шыкоўным пакоям. Нясвіжскі комплекс праводзіць у сваіх сценах балі, гістарычныя рэканструкцыі і турніры рыцараў, канцэрты і тэатральныя паказы.
Дзе знаходзіцца: горад Нясвіж, Мінская вобласць.
канец 16 стагоддзі, але ўлічвайце што комплекс перабудоўваўся і рэканструяваўся.
Экскурсіі: як і гарадскі пасёлак Мір, Нясвіж вельмі папулярны. Сюды прапануюць вялікую колькасць экскурсій па самых розных запытах, можна забраніраваць як онлайн, так і па жывой чарзе на месцы.
Дзе спыніцца: у Нясвіжы ёсць аднайменны гатэль з добрым узроўнем сэрвісу, нумары ад 50$ (правярайце актуальныя цэны на сёння). Таксама для гасцей горада, ёсць варыянт заначаваць у старажытным палацы Радзівілаў.
Палац Пуслоўскіх у Косава.
Косаўскі палац Пуслоўскіх дзівіць сваёй прыгажосцю. У 1944 годзе з-за пажару моцна пацярпеў і ад былой раскошы ўнутранага ўбрання замка практычна нічога не засталося.
Архітэктурным праектаваннем палацавага комплексу займаўся Францішак Яшчолд. Унутраным убраннем і афармленнем - італьянскі мастак Марконі.
Цяпер большая частка работ па рэканструкцыі комплексу скончана, можна паглядзець частку выставачнай экспазіцыі і нават заначаваць у самім палацы. Акрамя таго для вас будуць даступна палацавая тэрыторыя з пейзажным паркам і суседнім музеем Тадэвуша Касцюшкі.
Дзе знаходзіцца: Косава, Івацэвіцкі раён.
Калі пабудаваны: сярэдзіна 19 стагоддзя, рэканструкцыя скончана зусім нядаўна.
Экскурсіі: даступныя варыянты зборных паездак, у якія ўключаны некалькі замкаў Беларусі.
Замак у Ружанах
Пабываць у Ружанах павінен кожны, хто цікавіцца замкамі і палацамі Беларусі. Ружаны - былі адной з галоўных рэзідэнцыяй Льва Сапегі, а ў лепшыя гады маёнтак складаўся з 400 двароў, кафлянага і цагельнага завода, школы, манастыра, царквы, касцёла, таксама тут размяшчалася велізарная бібліятэка і нават тэатр.
Але нажаль «ліхалецце» Першай і Другой Сусветнай вайны ператварылі некалі выдатны палац у руіны. Цяпер тут праводзіцца фінальная частка рэканструкцыя комплексу. Ужо адноўлена ўязная брама, усходні флігель, унутры якога адкрыта выстава прадметаў і элементаў інтэр'еру часоў росквіту рэзідэнцыі.
Невялікае агляднае відэа гэтых двух палацаў з гэтага артыкула:
Дзе знаходзіцца: Ружаны, Брэсцкая вобласць.
Калі пабудаваны: 17 стагоддзе (улічвайце, што былі перабудовы і рэканструкцыя).
Экскурсіі: часцей за ўсё Ружанскі палац наведваюць у складзе зборных экскурсій.
Дзе заначаваць у Ружанах: паблізу ад Ружан ёсць некалькі аграсядзібных комплексаў.
Лідскі замак
Будаўніцтва замка ў Лідзе пачалося ў 1323 годзе па ўказе Вялікага Князя Гедыміна. Збудаванне з цэглы і каменя стала часткай лініі абароны ад нападу крыжакоў Трокі - Меднікі - Крэва - Навагрудак.
За сваю шматвяковую гісторыю гэтае месца не раз падвяргалася аблогам і спусташэнню, але разам з тым устойліва абараняла нашу зямлю ад ворагаў. Цяпер замак поўнасцю адрэстаўраваны і стаў цэнтрам сярэднявечнай культуры Беларусі.
Дзе знаходзіцца: Ліда, Гродзенская вобласць.
Калі пабудаваны: пачатак 14 стагоддзя.
Экскурсіі: можна ўзяць аглядную экскурсію на месцы, альбо замовіць онлайн з дасведчаным гідам.
Дзе спыніцца ў Лідзе: у цэнтры ёсць недарагі гатэль.
Стары замак у Гродне
Першыя драўляныя пабудовы на месцы Старога замка з'явіліся яшчэ ў 11 стагоддзі, але па-сапраўднаму значным у плане палацава-замкавага комплексу гэтае месца стала ў канцы 16 стагоддзя пры Стэфана Баторыі. Менавіта тады па праекце італьянскага архітэктара Скота быў узведзены палац у стылі рэнесанс.
Характэрна, што гэты замак на працягу ўсяго свайго існавання па розных прычынах увесь час відазмяняўся, перабудоўваўся і перарабляўся. Што дазваляе прасачыць гісторыю Старога замка ў Гродне на розных этапах яго існавання.
Дзе знаходзіцца: Гродна
Калі пабудаваны: 16 стагоддзе (аднак сённяшні замак гэта ўжо вынік грунтоўнай рэканструкцыі).
Экскурсіі: па ўваходным білеце, зможаце паглядзець выставачныя залы і экспазіцыю музея.
Дзе спыніцца ў Гродне: для турыстаў даступныя некалькі выдатных гатэляў у цэнтральнай частцы горада – праверце наяўнасць і кошты. Таксама можна разгледзець варыянт арэнды кватэры ці апартаментаў, вось водгук аб кватэры на вуліцы Ажэшкі.
*На экскурсіі зможаце паглядзець не толькі гродзенскія замкі, а таксама ўсе старажытныя храмы горада, прасякнуцца 900-гадовай гісторыяй і агледзець знакавыя месцы.
Замак у Крэве
Не так даўно з руін пачаў адбудоўвацца Крэўскі замак, пабудаваны некалі Вялікімі літоўскімі князямі.
Замак прадстаўляў абарончае збудаванне ў выглядзе чатырох'яруснай вежы, сцены якой былі сапраўды непрыступныя. Паколькі ў вышыню яны дасягалі 11-12 метраў і мелі таўшчыню да 2,5 метраў. Атачаў вежу глыбокі роў - усё гэта плануюць аднавіць і дарэчы частка прац ужо паспяхова выканана.
Можа быць замак у Крэве і не адрозніваецца архітэктурнымі вынаходствамі, ляпнінамі і іншымі ўпрыгожваннямі, але гэтае месца сапраўды будзе цікава тым, каму неабыякавая гісторыя нашай краіны часоў Вялікага Княства Літоўскага.
Дзе знаходзіцца: пасёлак Крэва, Смаргонскі раён, Гродзенская вобл.
Калі пабудаваны: сярэдзіна 14 стагоддзя (сама крэпасць была моцна разбурана і зараз адбудоўваецца нанава).
Экскурсіі: наведванне Крэва часта ўваходзіць у зборныя экскурсіі.
Дзе начаваць: шукаць варыянты аграсядзіб, альбо ехаць у суседнія Ашмяны ці Астравец (у гэтым горадзе ёсць гасцініца, глядзіце мой водгук).
Навагрудскі замак
Адзін з найстаражытных замкаў на тэрыторыі Беларусі - Навагрудскі. Гэта ўнікальны помнік абарончага дойлідства, ад якога, на жаль, захаваўся толькі падмурак, некаторыя часткі сцен і веж. Сёння ўвесь комплекс <br>актыўнай стадыі рэканструкцыі.
У 14 стагоддзі гэты будынак меў сем веж, яго лічылі самым грунтоўным і непрыступным замкам таго часу. Доказам служыць тое, што аж да пачатку 18 стагоддзі ён не губляў свайго абарончага значэння.
Дзе знаходзіцца: Навагрудак, Гродзенская вобласць, самы цэнтр горада.
Калі пабудаваны: сярэдзіна 13 стагоддзя - 15 стагоддзя.
Экскурсіі: мясцовыя гіды прапануюць выдатныя варыянты экскурсій. Сам Навагрудак багаты і цікавы на славутасці, рэкамендую прагуляцца навокал і агледзець асноўныя гістарычныя аб'екты.
Дзе спыніцца: ёсць некалькі зручных гасцініц, а таксама варыянты кватэр. Калі вы падарожнічаеце на машыне, то раю разгледзець Hotel Krokus, нумар ад 30 $.
Замак-палац у Гальшанах
Гальшанскі замак быў пабудаваны Сапегамі, пад уплывам фламандскай архітэктуры, якая набірала сваю папулярнасць у тыя часы (17 стагоддзі). Яна прачытвалася ў вежах і фасадзе будынка, які быў не толькі абарончым збудаваннем, але і жыллём для прадстаўнікоў знакамітага роду.
Сёння замак у Гальшанах на этапе рэканструкцыі, адна з яго веж ужо гатова. Тут размясціўся невялікі музей, а таксама аглядная пляцоўка. На тэрыторыі створана неабходная інфраструктура, неабходная для адпачынку наведвальнікаў.
Дзе знаходзіцца: вёска Гальшаны, Ашмянскі раён, Гродзенская вобласць.
Калі пабудаваны: пачатак 17 стагоддзя (быў разбураны і зараз аднаўляецца)
Руіны Смалянскага замка (Белы Ковель)
Да замкавых збудаванняў безумоўна ставіцца і крэпасць "Белы Ковель", узведзеная па загадзе князя Сангушкі. Замак выконваў дзве функцыі: абарончую і служыў жылым памяшканнем для княжацкай сям'і. Крэпасць стойка аберагала межы ВКЛ у часы зацяжных воін з Маскоўскім княствам.
Натуральна, гэта адбілася на ягоным стане. Пасля Паўночнай вайны замак прыйшоў у запусценне. І калі б у сярэдзіне 19 стагоддзя Смаляны не перайшлі ва ўладанне стацкага дарадцы, інжынера Валяр'яна Цітова, то замак бы быў разабраны на цэглу для мясцовага насельніцтва. Але ўладальнік вырашыў захаваць гэтую гістарычную спадчыну і не толькі забараніў разбіраць сцены, але нават правёў частковае ўмацаванне рэшткаў замка.
Дзе знаходзіцца: Смаляны, Аршанскі р-н, Віцебская вобласць.
Экскурсіі сюды не водзяць, таму толькі самастойнае наведванне.
Любчанскі замак
Першапачаткова замак належаў роду Кішак і быў пераважна драўляным, за выключэннем адной мураванай вежы. Затым, у канцы 16 стагоддзя, комплекс перайшоў ва ўладанне Мікалая Радзівіла, які пачаў маштабнае будаўніцтва мураванай абарончай крэпасці.
Любчанскі замак некалькі разоў захопліваўся ворагамі, часткова разбураўся, аднак заўсёды аднаўляўся. Праўда старадаўняя крэпасць не змагла перажыць ваяры 20 стагоддзі і была амаль цалкам знішчана. Зараз замак спрабуюць аднавіць, ужо гатовы 3 вежы.
Невялікае агляднае відэа:
Дзе знаходзіцца: пасёлак Любча, Навагрудскі раён, Гродзенская вобласць.
Калі пабудаваны: канец 16 -18 стагоддзя, улічвайце што замак адбудоўваюць нанова.
Палац у Быхаве
Быхаўскі замак ствараўся як цэнтр умацаванняў горада, цытадэль, якая павінна была стрымліваць ворагаў. Будынак спалучае ў сабе архітэктурныя рысы барока і рэнесансу.
За сваю шматвяковую гісторыю збудаванне было замкам, казармамі, турмой, нямецкім штабам.
Сёння замак, які ў розны час належаў Хадкевічам і Сапегам, лічыцца помнікам архітэктуры рэспубліканскага значэння, але на жаль паўстае ў напаўзакінутым выглядзе.
Дзе знаходзіцца: Быхаў, Магілёўская вобласць.
Калі пабудаваны: канец 16 - пачатак 17 стагоддзя.
Пішчаласкі замак у Мінску
Усе замкі ў Беларусі знаходзяцца ў свабодным доступе і кожны жадаючы можа атрымаць асалоду ад іх гісторыі і архітэктуры. Але ў гэтым пераліку ёсць адно выключэнне - гэта Пішчалаўскі замак, які таксама называюць «Валадаркай».
У яго камерах змяшчаліся знакамітыя людзі Беларусі: Дунін-Марцінкевіч, Колас, Каганец, Танк і іншыя. Сёння, Пішчалаўскі замак – следчы ізалятар часовага ўтрымання № 1. Праход на яго тэрыторыю закрыты, але ўсё роўна з вуліцы можна разглядзець частку гэтага замка.
Дзе знаходзіцца: Мінск.
Калі пабудаваны: сярэдзіна 19 стагоддзя.
Замак Сапег у Высокім.
Гэты ўстойлівы замак перанёс мноства нападаў і разбурэнняў. Яго аднаўлялі і не раз "вярталі" да жыцця, але пасля пажару ў 1748 годзе гэты аб'ект прыйшоў у запусценне.
Цяпер ад замка Сапег у Высокім захавалася толькі частка ўязной брамы, умацавання і парк Сапегаў, які лічыцца адным з самых старых у Беларусі.
У ім сустракаюцца рэдкія для нашых шырот дрэвы. Напрыклад, пірамідальныя дубы, лістоўніцы, фігавыя дрэвы.
Дзе знаходзіцца: п. Высокае, Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць.
Калі пабудаваны: канец 17 стагоддзя.
Даведайцеся таксама пра прывідах Беларусі, якія часта жылі (а можа быць і насяляюць зараз) у Замках нашай краіны.
Вельмі цікавы, займальны, а галоўнае карысны артыкул! Чытаючы яе, мне захацелася пабываць у кожным з гэтых замкаў, якія ствараліся на працягу некалькіх стагоддзяў!
Добрага дня. Вельмі пазнавальны артыкул, было б наогул супер калі вы падказалі/парэкамендавалі добрага, прафесійнага гіда, каб вадзіў па ўсіх гэтых замках гэтак жа займальна як напісана ў артыкуле.
Была толькі ў Мірскім і Нясвіжскім. У планах Навагрудак і Крэва
Дзякуй за артыкул, вельмі хочацца наведаць некаторыя з замкаў Беларусі.
Рэкамендую наведаць Ружаны і Косава!
А Брэсцкая Крэпасць?