Велічна ўзвышаюцца на ўзгорку руіны касцёлаякія нагадваюць пра забытую гісторыю Ашмянаў. У пачатку 16 стагоддзя старая частка горада (яна называлася Правабярэжнай) аддадзена францысканцам – каталіцкаму ордэну манахаў, заснаванаму Францішкам Асізскім. Іх стараннямі збудаваны драўляны касцёл, асвечаны імем Дзевы Марыі, на месцы якога затым будзе адбудаваны ўжо каменны варыянт.
У адной са шматлікіх войн, якія адбыліся на нашых землях, храм моцна пацярпеў. Агнём былі знішчаны манастырскія пабудовы францысканцаў, а сам касцёл выгарэў амаль цалкам.
Манахі даволі хутка здолелі аднавіць свой комплекс на старым падмурку. Новы касцёл уяўляў сабой збудаванне ў будаўніцтве якога выкарыстаны камень і дрэва, з рысамі гатычнай архітэктуры.
Аднак і гэты храм напаткаў сумны лёс - у 1812 годзе ён разбураны, як мяркуецца, французскімі салдатамі.
Як разумееце манахі-францысканцы не здаліся і чарговае аднаўленне прыйшлося на 1822 год, але ў гэты раз будынак ужо перабудавалі цалкам з цэглы. Менавіта руіны касцёла таго перыяду можна ўбачыць сёння.
крыніца: Antena: ilustrowany tygodnik dla wszystkich здымак да 1938 года
Побач з храмам размяшчаўся і сам кляштар францысканцаў, але яго пабудовы да нашых дзён не дайшлі. У 1832 годзе дзейнасць каталіцкага ордэна забаранілі, а манахаў выгналі.
Усё, што засталося ад магутнага касцёла - высокія сцены з вузкімі аконнымі праёмамі, месцамі парослыя травой. На фасадзе віднеюцца калоны з франтонам і цагліна, якая абсыпаецца. Унутры нічога не захавалася, пустата і толькі гуляе вецер.
Нягледзячы на свой даволі закінуты выгляд, былы касцёл застаецца рэлігійным аб'ектам горада. Месца, дзе знаходзяцца руіны, жыхары празвалі «Ашмянскай Галгофай»і кожны год сюды накіроўваецца своеасаблівая пілігрымка. Каталікі нясуць велізарны крыж з касцёла святога Міхалаі ўсталёўваюць на гары. Такая традыцыя ў Ашмянах існуе з пачатку 90-ых.
Знайсці гэтую гарадскую славутасць будзе проста, арыенцір - раённая бальніца, ніжэй кропка з размяшчэннем на мапе:
Акрамя гэтага закінутага храма ў Ашмянах абавязкова наведайце унікальную сінагогу. Таксама рэкамендую з'ездзіць у Гальшаны і Баруны.
