Назва “кірха” даволі рэдкае для Беларусі, па факце - гэта германізм. Такім тэрмінам звычайна называюць лютэранскія цэрквы. Адзін з такіх храмаў якраз знаходзіцца ў Гродне, - кірха Святога Іаана.
Першыя лютэране прыехалі ў Гродна на запрашэнне Антонія Тызенгаўза, у другой палове 18 стагоддзя. А ў 1793 годзе, Станіслаў Панятоўскі падараваў нямецкай абшчыне лютэранцаў будынак на сучаснай вуліцы Першага Мая.
Тады тут знаходзілася звычайная карчма, якую і прыстасавалі пад кірху.
Дакладная дата будаўніцтва лютэранскай царквы ў Гродне невядомая. Верагодна кірху пачалі будаваць яшчэ ў канцы 18 - пачатку 19 стагоддзя. Аднак сучаснае аблічча склалася значна пазней - прыблізна да 1873 года. Тады якраз быў урачыста ўсталяваны гадзіннік на вежу.
У 1912 годзе гродзенскую кірху рэканструявалі: абнавілі фасад, пабудавалі дом для пастара і школу.
Будынак лютэранскай царквы ў Гродне - гэта яркі прыклад архітэктуры неаготыка. Храм мае адзін неф, але вылучаецца пяціграннай апсідай.
У 2015 годзе скончаны працы па ўзнаўленні першапачатковага аблічча кірхі. Зноўку адбудаваны дванаццаціметровы шпіль храма.
Вынікам як часта гэта бывае засталіся задаволены не ўсе. Многіх бянтэжылі вітражы выкананыя з пластыка і аргшкла. Не спадабаўся дах з таннай бляхі і вядома каляровая гама, якая цалкам сцерла аўтэнтычны выгляд пабудовы. Нягледзячы на ўсе мінусы, кірха вельмі папулярны турыстычны аб'ект горада, тут увесь час можна сустрэць людзей з фотаапаратамі.
У савецкі перыяд у сценах царквы размяшчаўся мясцовы архіў. Могілкі лютэран закрылі, а пасля забудавалі жылымі дамамі. Ва ўлонні лютэранскай царквы храм вернуты ў 1995 годзе. Сёння, кірха ў Гродне, адзіная дзеючая ва ўсёй краіне. Так, напрыклад, у Полацку ў сценах былой кірхі працуе музей, а ў Брэсце - камерцыйнае прадпрыемства.
Праз дарогу знаходзіцца Пакроўскі сабор, а крыху далей - былая жаночая гімназія (будынак любімае месца для фотасесій). Глядзіце і іншыя цікавыя славутасці Гродна.
