Недалёка ад Гродна ёсць вёска з прыгожай назвай Свяцк, дзе можна паглядзець сапраўдны палац канца 18 стагоддзі. Будаўніцтва гэтага палацава-паркавага комплексу вялося па праекце папулярнага на той момант італьянскага архітэктара Джузэпэ дэ Сака. На яго рахунку шмат значных аб'ектаў Гродзеншчыны: Тэатр Панятоўскага, плошча і палац Тызенгаўза, рэзідэнцыя Станіславава.
Палац Валовічаў уяўляе сабой цэлы комплекс будынкаў, дзе цэнтральнае месца займае двухпавярховая сядзіба ў класічным стылі архітэктуры з элементамі барока. Па дузе да асноўнага аб'ёму прымыкаюць 2 флігеля, злучаныя каланаднай аркадай. Унутраны двор мае форму круга, абгароджаны невялікім плотам з уязной брамай.
Свяцкі палац будаваўся ў 2 этапы. Так у 1779 годзе па замове гарадзенскага маршалка Юзэфа Валовіча скончана цэнтральная частка – сама сядзіба. Затым, ужо ў першай палове 19 стагоддзя, дабудаваны флігеля і пашыраны англійскі парк. Крыху пазней будаваліся розныя гаспадарчыя будынкі і фамільная пахавальня.
Валовічы валодалі маёнткам у Свяцку аж да канца 19 стагоддзя. Па чутках гэты багаты і заможны маёнтак быў прайграны ў карты або більярд. Як бы там не было насамрэч, але пасля Валовічаў уладальнікі мяняліся хутка і ў гісторыі іх імёны надоўга не заставаліся.
Лёс палаца адрозніваецца ад тыповых гісторый большасці шляхецкіх маёнткаў таго часу на тэрыторыі Беларусі. У запусценне яно прыйшло пры Гумніцкіх, якія багатыя землі Валовічаў падзялілі на некалькі дробавых участкаў. Сам палац пры іх кіраванні не толькі не даглядаўся, але і ўвогуле спустошаны: вывезены ўсе каштоўнасці і рэліквіі. У 1929 годзе ў нядбайных уладальнікаў Свяцка з'явілася ідэя цалкам разабраць старадаўні палац на будаўнічыя матэрыялы. На шчасце, гэтага не адбылося.
Пасля 30-ых гадоў, калі палацава-паркавы комплекс стаў уласнасцю Міністэрства аховы здароўя Польшчы, у сценах палаца размясціўся санаторый для нарказалежных. Тады ж правялі і маштабную рэканструкцыю.
Падчас вайны будынак перапрафілявалі пад шпіталь, а потым зноў пад санаторый, які працаваў у Свяцку аж да 2005 года.
Пасля закрыцця санаторыя былы палац Валовічаў пуставаў і пакрысе разбураўся, пакуль у 2016 годзе не пачаліся працы па яго рэканструкцыі. На 2023 ужо заканчваецца першая чарга будаўнічых работ і верагодна хутка частка гэтай славутасці адкрыюць для наведвання.
Свяцк знаходзіцца ў 20 кіламетрах ад Гродна па трасе H6054, ніжэй кропка з размяшчэннем аб'екта на мапе:
Па дарозе можна паглядзець форт Гродзенскай крэпасці пад нумарам 2, а таксама заехаць у гарадскі пасёлак Сапоцкін.
