На шляху з Валожына в Гальшаны звярніце ўвагу на нямецкія вайсковыя могілкі, часоў Першай сусветнай вайны. Яно размешчана на ўездзе ў вёску Дзесятнікі, за 12 кіламетраў ад Вішнева, яшчэ на пад'ездзе будзе добра бачна незвычайная капліца з арлом.
Могілкі ў вёсцы Дзесятнікі уладкавалі ў 1922 годзе, тут пахаваны рускія і нямецкія салдаты. Сама пахавальня пабудавана яшчэ падчас вайны, прыблізна ў 1916 году.
Дамінантнае месца ў планіроўцы могілак займае масіўная капліца з арлом на вежы. Ёсць тэорыя, што гэтую скульптуру птушкі даставілі з нямецкага горада Брэмен.
Вежа выканана з каменя і выклікае пэўны прыгнятальны настрой. На плітах у падставы ёсць некалькі таблічак і знакаў, сярод якіх "Брэмен, 1916" – хутчэй за ўсё дата і месца вырабу.
Нямецкія могілкі ўладкоўвалі палякі, бо гэтыя землі пасля вайны ўвайшлі ў склад міжваеннай Польшчы. Верагодна на падтрыманне чысціні і парадку грошы выдзяляюцца Нямеччынай і сёння: тэрыторыя прыбрана і дагледжана.
У савецкай кінастужцы 1967 года, “Вайна пад дахамі“, мільгаюць кадры на якіх можна ўбачыць вёску Дзесятнікі і гэты ваенны помнік.
Дарэчы ў гэтым жа фільме можна ўбачыць кадры і з іншай славутасцю Беларусі - касцёлам у Браславе.
На могілках у Дзесятніках няма звыклых для славянскага чалавека пахаванняў. Тут толькі памятныя магільныя пліты, большасць з якіх параслі мохам. Ёсць некалькі пастаментаў з крыжамі, хутчэй за ўсё - магілы афіцэраў.
Як дабрацца да гэтага месца? З Мінску адлегласць складае каля 109 кіламетраў, на машыне дарога зойме 1 гадзіну 30 хвілін. Ёсць магчымасць ехаць на электрычцы, побач ЖД станцыя Багданаў, ніжэй кропка на мапе:
Калі будзеце ў гэтых краях рэкамендую наведаць Гальшанскі замак Сапег.
