Быхаў знаходзіцца ў 49 кіламетрах ад Магілёва, на рацэ Дняпро. У горада багатая і цікавая гісторыя. Быхаў калісьці быў яскравым прыкладам горада-крэпасці, таму нядзіўна што і славутасці тут адпаведныя. Адна з галоўных - Быхаўская сінагога, якая нагадвае хутчэй форт, чым малітоўны дом.
Сінагога прыбывае ў разбураным стане, як і суседні замак Хадкевічаў і Сапег.
Аднак радуе, што абедзве пабудовы закансерваваны і знаходзяцца ў дагледжаным выглядзе. Вакол няма смецця, тэрыторыя акультурана, так што наведаць гэтае месца сапраўды варта.
Гісторыя стварэння быхаўскай сінагогі
Вядома, што замак і сінагога будаваліся прыкладна ў адзін і той жа час - у пачатку 17 стагоддзя. У шматлікіх крыніцах ёсць дата завяршэння будаўніцтва - 1620 год (у іншых 1640).
Быхаўская сінагога першапачаткова мела рысы архітэктурнага стылю барока, якія спалучаліся з познім рэнесансам.
Разам з тым, сінагога дастойны прыклад абарончых храмаў. Баявая вежа з байніцамі часткова захавалася і сёння.
Па форме сінагога ў Быхаве амаль квадрат, памерам 21 на 20 метраў. Калі меркаваць па старых фотаздымках, то раней навокал былі гаспадарчыя пабудовы і жылы корпус.
Дазвол на будаўніцтва габрэйскага храма давалі тагачасныя ўладальнікі Быхава – прадстаўнікі роду Сапегаў. Па легендах, магнат завінаваціўся значную суму мясцоваму купцу, таму пайшоў на саступку і дазволіў узвесці будынак у самым цэнтры.
Праўда пазней паставіў важную ўмову, сінагога павінна быць часткай абарончых збудаванняў горада. Габрэі не падвялі і вынікам усе засталіся задаволеныя.
Сцены сінагогі закладваліся як у сапраўдным замку, трывалыя і тоўстыя - больш за метр у таўшчыню. На фатаграфіях з дрона бачна, што скляпенні ў адным месцы абрынуліся.
Доўгая гісторыя быхаўскай сінагогі ўносіла карэкціроўкі ў знешнім і ўнутраным абліччы гэтага будынка. У пачатку 20 стагоддзя знесена верхняя частка атыку, у ніжняй замуравалі байніцы, а плоскі дах змянілі двухсхільным.
Вайна нанесла непапраўныя страты, будынак значна пацярпеў, а строй інтэр'еру амаль цалкам знішчаны.
Пасля заканчэння Другой сусветнай вайны ў сценах сінагогі размяшчаўся вайсковы склад.
Унутры гэтага помніка архітэктуры знаходзілася біма (па чутках часткова захавалася).
Гэта асаблівая частка сінагогі, якая акружана, у дадзеным выпадку, чатырма калонамі. Па цэнтры знаходзіцца стол, на якім зачытвалася калісьці скруткі Торы.
Цікава і размяшчэнне вокнаў - яны знаходзяцца дастаткова высока. Такое збудаванне павінна было выглядаць проста, манументальна і лаканічна.
Былая сінагога ў Быхаве знаходзіцца на скрыжаванні вуліц Савецкая і Ленінаніжэй кропка з адзнакай на мапе:
Таксама прапаную паглядзець невялічкае агляднае відэа:
Іншыя славутасці Беларусі, а таксама варыянты экскурсій па краіне.
